Bilim insanları, yünlü mamutları geri getirmek için yeni bir fare tipi oluşturdu

ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Colossal Biosciences, jenerasyonu tükenen yünlü mamutları geri getirme yolunda kıymetli bir adım attı. Genetik mühendisliği teknikleriyle geliştirilen “yünlü fareler“, soğuğa sağlam tüy yapılarıyla dikkat çekiyor. Bu gelişme, genetiği değiştirilmiş Asya fillerini mamut gibisi özelliklerle donatma gayesinde kıymetli bir kilometre taşı olarak görülüyor.

Yeni bir fare tipi üretildi

Colossal grubu, mamutların ve Asya fillerinin genomlarını karşılaştırarak soğuk iklimlere adaptasyonu sağlayan genetik farklılıkları belirledi. Şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Ben Lamm, sürecin doğruluğunu kanıtlamak ismine laboratuvar ortamında genetik modifikasyonları içeren deneyler yürüttüklerini belirtti.

Bu süreçte, araştırmacılar dokuz farklı geni gaye alarak farelerin tüy yapısını ve yağ metabolizmasını değiştirdi. Kullanılan gen düzenleme teknikleriyle fare embriyoları üzerinde değişiklikler yapıldı ve bu embriyolar taşıyıcı annelere implante edildi. Sonuç olarak, doğan farelerin kimileri uzun ve kıvırcık tüylere, altın kahverengi renge ve daha ağır kürke sahipti. Bu yeni çeşit farelere “Colossal Woolly Mice (Colossal Yünlü Fare)” ismi verildi.

Ancak, genetiği değiştirilmiş farelerin sahiden soğuğa karşı daha sağlam olup olmadığı konusunda şimdi net bir data yok. Colossal’ın Baş Bilim Sorumlusu Dr. Beth Shapiro, yapılan gen düzenlemelerinin başarısına dikkat çekerek, pek çok farede hedeflenen genetik değişikliklerin eksiksiz gerçekleştiğini belirtti.

Mamut yavrusu için amaç 2028

Proje, bilim etraflarında hem heyecan hem de tartışmalara yol açtı. Londra’daki Francis Crick Enstitüsü’nden kök hücre biyolojisi uzmanı Robin Lovell-Badge, çalışmanın teknik açıdan başarılı olsa da, farelerin genetik değişimlerinin ardındaki biyolojik sistemlerin tam olarak anlaşılmadığını vurguladı. Ayrıyeten, mamutların geri getirilmesinin sadece birkaç genin değiştirilmesiyle mümkün olmayacağına dikkat çekti.

Benzer biçimde, Sheffield Üniversitesi’nden Dr. Tori Herridge de mamut gibisi filler üretmenin beklenenden çok daha sıkıntı olacağını belirtti. Herridge, gen düzenleme sürecinde yüzlerce genin rol oynayabileceğini ve mevcut çalışmaların sırf yüzeysel değişiklikler sunduğunu lisana getirdi.

Colossal Biosciences, birinci mamut gibisi fil yavrusunu 2028 yılına kadar dünyaya getirmeyi hedefliyor. Fakat kimi bilim insanları, bu tıp projelere ayrılan kaynakların mevcut cinsleri korumak için harcanması gerektiğini savunuyor. Lovell-Badge, çalışmanın sonuçlarını değerlendirirken, şu kademede sırf “sevimli tüylü fareler” üretildiğini ve elde edilen bilgilerin mamutları geri getirme sürecine ne kadar katkı sağladığının bilinmeyen olduğunu söyledi.