Kanadalı teşebbüs General Fusion, pak güç üretimine yönelik nükleer füzyon teknolojisi üzerine 20 yılı aşkın müddettir çalışıyor ve nihayet somut bir ilerleme kaydetti. Şirket, geliştirdiği prototip reaktöründe birinci defa plazma üretmeyi başardığını duyurdu. Bu gelişme, General Fusion’un Lawson Machine 26 (LM26) isimli prototipinin muvaffakiyetle çalıştığını ve firmanın savlı amaçlarına bir adım daha yaklaştığını gösteriyor. Eski lakin eşsiz teknolojiyle yeni umutlar
General Fusion’un kullandığı teknoloji aslında 1970’lere dayanıyor: Manyetize Maksat Füzyonu (Magnetized Target Fusion). Bu yolda, manyetik alanlar ve mekanik sıkıştırma kullanılarak füzyon şartları oluşturuluyor. Plazma, reaktör içinde çok sıcaklıklara kadar ısıtılıp sıkıştırılarak güç üretimi sağlanıyor. Şirket, bu formülün uygun maliyetli bir elektrik üretim modeli sunacağını düşünüyor.
Bununla birlikte füzyon reaktörleri için farklı dizaynlar da bulunuyor. Bunlar ortasında tokamak, stellaratör (Stellarator yahut yıldızlaştırıcı), Z-pinch ve atalet mahpusu (lazer) üzere alternatifler bulunuyor. Ayrıyeten daha evvel de bahsettiğimiz Helion Energy manyeto-atalet füzyonu üzere yenilikçi yaklaşımlar da mevcut.
General Fusion’un formülü, hidrojen izotopları olan döteryum ve trityumun elektrikle çarpıştırılmasıyla başlıyor. Bu süreç sonucunda plazmayı bir hazne içinde tutmak için manyetik bir alan oluşuyor. Öte yandan plazma, çok süratli dönen bir sıvı lityum duvarı ile çevreleniyor; bu duvar, merkezde bir boşluk oluşturarak plazmayı stabil bir halde koruma ediyor. Akabinde, buhar gücüyle çalışan pistonlar devreye girerek lityum duvarını sıkıştırıyor ve plazmanın sıcaklığını 100 milyon santigrat derecenin üzerine çıkarıyor. Bu etapta, hidrojen atomları kaynaşıyor ve füzyon tepkisi gerçekleşiyor, böylelikle büyük ölçüde güç açığa çıkıyor.
General Fusion’un kurucusu ve Baş Bilim Sorumlusu Dr. Michel Laberge, şirketin bu alandaki kararlılığını vurguluyor: “24 plazma enjektörü inşa ettik, 200.000’den fazla plazma oluşturduk ve plazma sıkıştırmalarından füzyon nötronları ürettik. LM26 için riskleri azalttık ve yeni bir periyoda hazırladık.”
Şu anda LM26 reaktörü her gün plazma üretmeye devam ediyor. Lakin füzyon tepkisini tam manasıyla gerçekleştirebilmek için lityum kaplamalı bir sıkıştırma sistemine gereksinim duyuluyor. Şu anda kullanılan katı lityum katmanı elektromıknatıslarla sıkıştırılıyor, fakat şirket sıvı lityum sistemini entegre etmek için çalışmalarını sürdürüyor.
General Fusion, 2026 yılına kadar bilimsel başabaş noktasına ulaşmayı hedefliyor. Bu, füzyon tepkisinden elde edilen gücün, plazmaya verilen güçle eşit düzeye gelmesi manasına geliyor. Lakin asıl gaye ticari başabaş noktasına ulaşmak; yani füzyon tesisinin genel güç tüketiminden daha fazla güç üretmesi ve elektriği şebekeye verimli bir biçimde sağlayabilmesi. Ticari füzyon ise hala yakın gelecekte mümkün görünmüyor fakat giderek o noktaya yaklaşılıyor.
Bir yanıt bırakın